آموزش گوهرشناسی - گروه تخصصی تحسین

شناسایی نوع جدیدی از تکتیت

کشف مجموعه‌ای از شیشه‌های طبیعی در جنوب استرالیا منجر به شناسایی نوع جدیدی از تکتیت‌ها شده است که منشأ آن‌ها احتمالاً به برخورد یک جرم آسمانی عظیم بازمی‌گردد. این شیشه‌ها که «آنانگویت‌ها» (Ananguites) نام گرفته‌اند، ویژگی‌های ژئوشیمیایی منحصربه‌فردی دارند و وجود آن‌ها می‌تواند شواهد تازه‌ای از یک برخورد بزرگ و ناشناخته در تاریخ زمین ارائه دهد. در این مقاله، ویژگی‌ها، اهمیت و فرضیه‌های علمی مرتبط با این کشف بررسی می‌شود. مقدمه تکتیت‌ها نوعی شیشه طبیعی هستند که در اثر برخورد شهاب‌سنگ‌ها با سطح زمین تشکیل می‌شوند. انرژی حاصل از این برخوردها، سنگ‌های سطحی را ذوب و به ذرات مذابی تبدیل می‌کند که با سرعت زیاد به اطراف پرتاب می‌شوند و سپس به‌سرعت سرد شده و به شیشه‌های طبیعی تبدیل می‌گردند....

مطالعه بیشتر

گوهرشناسی

آدامیت؛ کانی درخشان با فلورسانس چشمگیر

کانی کمیاب آدامیت (Adamite) از جمله گوهرهای طبیعی و کلکسیونی است که به دلیل رنگ‌های متنوع، شفافیت زیبا و خاصیت فلورسانس قوی، توجه بسیاری از زمین‌شناسان و مجموعه‌داران را به خود جلب کرده است. آدامیت با تراش فست از مپیمی واقع در مکزیک آدامیت با تراش فست از مپیمی واقع در مکزیک آدامیت چیست؟ آدامیت یک کانی فسفات روی و آرسنیک است که در بخش‌های اکسیدی کانسارهای سرب و روی تشکیل می‌شود. فرمول شیمیایی آن Zn₂(AsO₄)(OH) است. این کانی نخستین‌بار توسط زمین‌شناس فرانسوی گیلبرت جوزف آدام (Gilbert-Joseph Adam) شناسایی و نام‌گذاری شد. رنگ‌های آدامیت و علت آن‌ها رنگ آدامیت‌ها بسته به وجود عناصر فرعی در ساختارشان متغیر است: حضور آهن (Fe) رنگ زرد تا زرد مایل به سبز ایجاد...

مطالعه بیشتر

گوهرشناسی

کشف شهاب‌سنگ آهنی «لبنان» بر سطح مریخ توسط مریخ نورد کنجکاوی

مریخ‌نورد کنجکاوی (Curiosity) ناسا در جریان مأموریت خود با صخره‌ای فلزی و درخشان برخورد کرد که از دیگر سنگ‌های اطراف متفاوت بود. بررسی‌های علمی نشان داد این سنگ در واقع یک شهاب‌سنگ آهنی به نام «لبنان» (Lebanon) است؛ شهاب‌سنگی که از نظر شکل و درخشندگی شباهت زیادی به شهاب‌سنگ‌های آهنی کشف‌شده توسط مریخ‌نوردهای پیشین ناسا، اسپیریت (Spirit) و آپورچونیتی (Opportunity) دارد. قطر این شهاب‌سنگ حدود ۲ متر (۲ یارد) است و در کنار آن قطعه‌ی کوچک‌تری نیز قرار دارد که با نام «لبنان B» شناخته می‌شود. مریخ‌نورد کنجکاوی تصویری ترکیبی با وضوح بالا این تصویر از ترکیب مجموعه‌ای از عکس‌های دقیق و دایره‌ای گرفته‌شده توسط دوربین میکروسکوپی از راه دور (Remote Micro-Imager - RMI) مربوط به ابزار ChemCam، همراه...

مطالعه بیشتر

گوهرشناسی

تشخیص آمیتیست طبیعی و مصنوعی

از دهه‌ی ۱۹۷۰ میلادی، با ورود آمیتیست مصنوعی (Synthetic Amethyst) به بازار، تشخیص آن از نوع طبیعی برای گوهرشناسان به یکی از چالش‌های مهم تبدیل شد. به دلیل شباهت زیاد بین نمونه‌های طبیعی و مصنوعی، حتی برخی فروشندگان حرفه‌ای نیز ممکن است سنگ‌های مصنوعی را به‌صورت ناخواسته به‌جای طبیعی عرضه کنند. پژوهش‌های انجام‌شده توسط دکتر کارل اشمتزر (Karl Schmetzer) و سپس رابرت کرانینگشیلد (Robert Crowningshield) و همکارانش نشان داد که بررسی دوقلویی برزیلی (Brazil Twinning) از طریق پلاریسکوپ (Polariscope) روشی ساده و مطمئن برای تشخیص آمیتیست طبیعی از مصنوعی است. یکی از چالش هایی که گوهرشناسان با آن مواجه هستند تشخیص آمیتیست مصنوعی و طبیعی از یکدیگر است برای مثال در عکس بالا آمیتیست با تراش زمردی در سمت راست...

مطالعه بیشتر

گوهرشناسی

مناطق مستعد کاوش شهاب‌سنگ ایران

به طور کلی، مناطقی که دارای شرایط کویری و خشک، زمین‌های باز و رنگ روشن، و پوشش گیاهی کم هستند، بهترین مکان‌ها برای یافتن شهاب‌سنگ‌ها در ایران محسوب می‌شوند. در این مناطق، شهاب‌سنگ‌ها به دلیل فرسایش کندتر و کنتراست رنگی با محیط اطراف، بهتر حفظ شده و راحت‌تر قابل تشخیص هستند. مهم‌ترین مناطق مستعد عبارتند از: کویر لوت به عنوان مهد شهاب‌سنگ کشور شناخته می‌شود و به دلیل شرایط کویری خاص، بیشترین آمار کشف و ثبت جهانی شهاب‌سنگ در ایران (حدود ۸۰ درصد) به این منطقه و استان کرمان تعلق دارد. کویر مرکزی ایران (از جمله دشت کویر و کویر بزرگ نمک) این مناطق نیز به دلیل وسعت زیاد و شرایط جغرافیایی مناسب، شانس بالایی برای جستجو دارند. بیشتر...

مطالعه بیشتر

گوهرشناسی

کشف کانی کرنوویت، در دل نمونه سنگ‌های یک موزه

در سال ۲۰۲۰ میلادی، دانشمندان موزه تاریخ طبیعی لندن موفق شدند نوعی کانی جدید را شناسایی کنند که در سنگی مربوط به حدود ۲۲۰ سال پیش و استخراج‌شده از معدن قدیمی Wheal Gorland در منطقه‌ی St Day واقع در کورنوال (Cornwall) انگلستان پیدا شده بود. این کانی جدید با رنگ سبز تیره و ساختار شیمیایی منحصربه‌فردش، توجه زمین‌شناسان سراسر جهان را جلب کرده است. موزه تاریخ طبیعی لندن نام‌گذاری و ریشه‌ی لغت این ماده معدنی تازه‌کشف‌شده، کرنوویت (Kernowite) نام گرفته است؛ نامی برگرفته از واژه‌ی "Kernow" در زبان کرنیش (Cornish) که به معنای «کورنوال» است. این نام، ادای احترامی است به منطقه‌ای با سابقه‌ی غنی در معدن‌کاری و کشف مواد معدنی که اکنون نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت...

مطالعه بیشتر

گوهرشناسی

سنگ‌نگاری کندرول‌های کندریت‌های معمولی: مشاهدات مقاطع نازک

کندریت‌های معمولی بیشترین سهم از شهاب‌سنگ‌های یافت‌شده در زمین را تشکیل می‌دهند و به‌عنوان اسناد ارزشمندی از تاریخچه آغازین منظومه شمسی شناخته می‌شوند. کندرول‌ها که اجزای اصلی این شهاب‌سنگ‌ها هستند، شواهدی از ذوب و سردشدن سریع مواد سحابی و همچنین دگرگونی‌های بعدی در ریز سیاره‌‌های والد را حفظ کرده‌اند. در این پژوهش، چهار نمونه کندریت معمولی با استفاده از میکروسکوپ پلاریزان در مقاطع نازک بررسی شدند. هدف این مطالعه مستندسازی بافت‌ها، کانی‌شناسی، ویژگی‌های مزوستاز، حاشیه‌ها و فازهای اوپک در کندرول‌ها بود. نتایج نشان داد که بافت‌های متنوعی شامل کندرول‌های اولیوین پورفیری به‌عنوان نوع غالب، همراه با کندرول‌های اولیوین میله‌ای و پیروکسن شعاعی وجود دارند. مزوستاز از حالت شیشه‌ای تا فلدسپار تجدید تبلور یافته تغییر کرده است که نشان‌دهنده درجه دگرگونی...

مطالعه بیشتر

شهاب سنگ,مقالات

گزارش اولیه شناسایی شهاب سنگ NL004 در ایران، اولین شهاب سنگ اکندریتی از سیارک وستا

سیارک ۴ وستا یکی از بزرگ‌ترین اجرام کمربند سیارکی است که به دلیل ترکیب بازالتی خاص خود منبع اصلی شهاب‌سنگ‌های HED (هاواردیت، اوکریت و دیوژنیت) شناخته می‌شود. در این پژوهش، نخستین نمونه هاواردیتی با منشاء ۴ وستا در ایران معرفی می‌گردد. این شهاب‌سنگ با نام NL004 توسط آقای محمد صالح خسروی در حاشیه شمالی بیابان لوت کشف و در موسسه گوهرشناسی کیان پارس تتیس(کیپا) مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات ماکروسکوپی نشان داد که نمونه دارای پوسته سوخته و ترک‌های انقباضی ناشی از ورود به جو زمین است. بررسی‌های پتروگرافی و میکروسکوپی الکترونی (SEM) بیانگر ساختار برشی پلی‌میکتیکی بوده که از قطعات اوکریتی، دیوژنیتی و رگولیتی تشکیل شده است. همچنین وجود اینکلوژن‌های زینولیتی و مواد کندریت کربنی نشان‌دهنده منشأ آن از...

مطالعه بیشتر

الماس

مالک جدید دبیرز، آنگولا یا بوتسوانا؟

آنگولا که طی سال گذشته برای نخستین بار در دو دهه گذشته از بوتسوانا پیشی گرفت و به بزرگ‌ترین تولیدکننده الماس آفریقا از نظر ارزش تبدیل شد، اکنون با اقدامی جسورانه به دنبال خرید تمام سهام دبیِرز است؛ شرکتی که بیش از یک قرن نماد قدرت الماس در جهان بوده است. منابع مالی تأیید کرده‌اند که پیشنهاد رسمی آنگولا به انگلو امریکن (Anglo American) ارسال شده و این کشور قصد دارد از موقعیت تازه‌اش برای تبدیل شدن به رهبر بلامنازع زنجیره تولید تا فروش بهره ببرد. راهبرد بلندپروازانه شرکت اندیاما شرکت دولت اندیما (Endiama) ، بازوی اصلی دولت آنگولا در بخش الماس، با ارائه «پیشنهاد مشخص و جامع»، خواهان دسترسی به سیستم‌های بازاریابی جهانی، فناوری‌های پیشرفته استخراج و برند بین‌المللی...

مطالعه بیشتر

شهاب سنگ

نکات مهم در معاملات شهاب سنگ

به گزارش انجمن صنفی گوهرسنگ ایران به نقل از خبرگزاری ایرنا، دفتر دائمی دبیرخانه ملی شهاب‌ سنگ ایران در شهرستان زرند به عنوان یکی از خاستگاه‌های گوهرسنگ‌های آسمانی، شهریور امسال راه‌اندازی شد تا اهدافی را در زمینه ساماندهی و رونق‌بخشی به این حوزه دنبال کند. مسعود کیانی روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: اگر شهاب سنگ منشاء داخلی داشته باشد افراد باید از مراکز معتبر استعلام انجام دهند تا شهاب سنگ تقلبی نباشد و ضرر مادی نبینند. وی اظهار داشت: کسانی که شهاب سنگ یا سنگی را کشف می‌کنند، برای تایید به عنوان شهاب سنگ ابتدا باید خصوصیات اولیه شهاب سنگ مانند پوسته سوخته، جذب آهن‌ربا در اغلب شهاب سنگ‌ها، وجود ترک‌های انقباضی و براق بودن را داشته...

مطالعه بیشتر

گوهرتراشی

کاسه یشمی گوهرتراشی شده به زبان فارسی

این کاسه یشمی در نیمه دوم قرن هفدهم میلادی در دوران سلطنت اورنگ‌زیب، امپراتور گورکانی هند، ساخته شده است و آنچه آن را منحصر به فرد کرده کتیبه ای است که به زبان فارسی و خط نستعلیق گوهرتراشی شده. ویژگی‌های ظاهری: کاسه دارای فرم گرد و عمیق است و با کتیبه‌هایی به خط نستعلیق و نقوش گل‌دار تزئین شده است. ابعاد کاسه: ارتفاع: ۳.۴ سانتی‌متر عرض: ۷.۸ سانتی‌متر متن کتیبه: در کتیبه آمده است: "الهی، این شاه درویش‌دوست، که آسایش مردم در ذیل اوست، بدارش بر اورنگ شاهی و جاه، به چرخ برین تا بود مهر و ماه" ارزش تخمینی: بین ۸,۰۰۰ تا ۱۲,۰۰۰ پوند بریتانیا. از مالک فعلی این کاسه گوهرتراشی شده اطلاعات دقیقی در دست نیست و...

مطالعه بیشتر

مقالات

معرفی شرلوک در مریخ نورد استقامت

در مأموریت Mars 2020 ناسا، ابزار شرلوک (SHERLOC – Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics & Chemicals) نقشی کلیدی در کشف اسرار سیاره‌ی سرخ ایفا می‌کند. شرلوک که بر بازوی رباتیکی مریخ‌نورد استقامت (Perseverance) نصب شده، وظیفه دارد ترکیبات آلی، مواد معدنی و شواهدی از وجود احتمالی حیات باستانی در مریخ را شناسایی کند. این ابزار با فناوری‌های پیشرفته‌ی لیزر فرابنفش و طیف‌سنجی رامان کار می‌کند و قادر است نقشه‌ای دقیق از ترکیب شیمیایی سنگ‌ها و خاک مریخی در مقیاس میکروسکوپی ارائه دهد. طراحی و عملکرد فنی ابزار شرلوک شامل مجموعه‌ای از اجزای دقیق علمی و مهندسی است: لیزر فرابنفش (UV Laser): برای تحریک مولکول‌ها و ایجاد واکنش فلورسانس یا پدیده‌ی رامان استفاده می‌شود تا ساختار شیمیایی...

مطالعه بیشتر